Học từ vựng là một phần cực kỳ quan trọng trong việc học tiếng Anh cũng như nhiều ngôn ngữ khác. Vậy làm sao để học từ vựng hiệu quả? Thanhtay.edu.vn sẽ giới thiệu cho bạn phương pháp học từ vựng hiệu quả “Mnemonic” ngay sau đây.
Nội dung chính:
1. Tầm quan trọng của việc học từ vựng
Từ vựng như chiếc chìa khóa giúp bạn tiếp cận với thế giới ngoại ngữ
Đây là một trong những vai trò của từ vựng trong ngôn ngữ. Trước cả khi bạn hiểu về những cấu trúc ngữ pháp phức tạp hay những mẫu câu tiếng Anh thông dụng nhất, bạn nên có sự am hiểu nhất định về từ vựng.
Một khi đã nắm trong tay những kiến thức cơ bản về ngữ nghĩa và cách sử dụng từ vựng, việc học tiếng Anh của bạn mới có thể diễn ra một cách trôi chảy nhất.
Bạn hãy thử tưởng tượng, nếu lần đầu tiếp xúc với tiếng Anh giao tiếp và nền tảng từ vựng của bạn như một tờ giấy trắng, thì sẽ rất khó để bạn có thể tiếp thu kiến thức từ những cuốn giáo trình hoặc lời giảng dạy của giáo viên. Nếu đang có kế hoạch nâng cao khả năng giao tiếp tiếng Anh của mình, hãy bắt đầu với từ vựng trước.
Từ vựng giúp bạn hiểu những thông điệp cần truyền tải khi giao tiếp
Tầm quan trọng của việc học từ vựng tiếng Anh là nó giúp bạn hiểu được những thông điệp cần truyền tải khi giao tiếp bằng ngoại ngữ. Có nên học từ vựng tiếng Anh? Nên học ngữ pháp hay từ vựng trước?
Bạn có biết trong một đoạn hội thoại, thường thì cả hai bên sẽ không dành quá nhiều sự quan tâm vào việc những cấu trúc ngữ pháp mà đối phương đang sử dụng là gì, liệu người đối diện có đang nói đúng dạng thì tiếng Anh hay không,…
Những người tham gia vào cuộc trò chuyện bằng tiếng Anh sẽ đề cao sự tự tin và ý nghĩa của những câu nói hơn cả. Vì thế từ vựng là chìa khóa để đạt được hai tiêu chí này đấy. Khi bạn hiểu về từ vựng tiếng Anh đủ nhiều, bạn sẽ dễ nắm bắt những ý mà đối phương đang muốn truyền đạt.
Nắm rõ từ vựng giúp bạn cải thiện tiếng Anh một cách toàn diện
Học từ vựng có quan trọng không? Học tiếng Anh quan trọng nhất là gì? Học từ vựng tiếng Anh giao tiếp không chỉ hỗ trợ chinh phục kỹ năng trò chuyện bằng tiếng Anh, mà còn giúp cho bạn có được nền móng vững chắc để nâng cao những kỹ năng khác như Nghe, Đọc và Viết.
Một vốn từ vựng phong phú và đa dạng sẽ cho bạn cơ hội được tiếp cận và đạt được những cột mốc mới trên hành trình nâng cao kỹ năng ngoại ngữ của mình.
Từ vựng quyết định 80% ý nghĩa của cả câu, khi cần hỏi về nhà vệ sinh, bạn không cần nói cả câu “Could you please tell me where the restroom is?”, thay vào đó, bạn chỉ cần nói “Where restroom?” là đủ.
Từ vựng là công cụ hữu hiệu giúp phát triển những kỹ năng khác trong thời đại 4.0.
Gần như mọi ngành nghề đều đòi hỏi bạn có vốn từ vựng Tiếng Anh để hiểu được những thuật ngữ chuyên ngành: IT, copywriter, marketing, bán lẻ, kỹ thuật ô tô, máy móc, du lịch, logistics ….
Tuy nhiên chúng ta lại thường gặp rắc rối trong việc ghi nhớ từ vựng. Thông thường, người học sẽ gặp 3 khó khăn chính:
- Có quá nhiều từ vựng để ghi nhớ: Tiếng Anh có khoảng 1.025.109.8 đơn vị từ – một khối lượng từ vựng siêu to khổng lồ đủ để học cả đời chưa chắc đã hết.
- Từ vựng vừa nhàm chán vừa khó áp dụng: Hệ thống các từ ngữ chuyên ngành khó nhằn, lạ mắt và không được sử dụng thường xuyên khiến bộ não có xu hướng đào thải.
- Học không luyện tập, trau dồi: Số lượng từ học được sẽ giảm xuống nếu không được luyện tập thường xuyên.
2. Giới thiệu bộ phương pháp ghi nhớ từ vựng cực kỳ hiệu quả
Trước hết thì Mnemonics trong tiếng Anh có nghĩa là ghi nhớ vì thế Mnemonics được lấy thành tên của phương pháp học này. Nó là loại kỹ thuật hoặc có thể là “mẹo” để bạn có thể học và nhớ một cách dễ dàng.
Hiểu một cách đơn giản, “Mnemonics” chính là các thủ thuật ghi nhớ thông tin mới bằng cách gán thông tin cần ghi nhớ vào những điều thân thuộc với chính chúng ta, ví dụ như cách ngâm nga bài hát “ABC” để thuộc bảng chữ cái đó.
3. Hiệu quả của phương pháp ghi nhớ từ vựng Mnemonics
Bạn sử dụng những kiến thức mà bạn đã học hoặc dễ học để kết nối với những điều bạn chưa biết. Mnemonics có thể là từ, ký ức, một câu chuyện, một bức tranh, từ viết tắt, bài hát, điệu nhảy, hoặc bất cứ điều gì mà bạn có thể tưởng tượng.
Phương pháp học này có thể hơi xa lạ nhưng chắc hẳn bạn cũng đã biết và đã sử dụng trong thời đi học. Từ hồi cấp 1 bạn đã được học cách nhớ tháng nào 31 ngày, tháng nào 30 ngày bằng cách đếm bàn tay.
Hay như vào những tiết học hóa, có các bài vè, ca dao,… rất hay về các công thức hóa học giúp bạn nhớ mãi chẳng quên được ký hiệu hóa học, phương trình hóa học,… dù môn hóa là một môn chẳng hề dễ học chút nào.
Ví dụ:
Bạn muốn học từ “gainsay”, bạn có thể tách từ này ra là gain-say, liên tưởng đến từ gain trong against. Vì từ against – chống lại là một từ bạn đã biết nghĩa và tương đối dễ nhớ. Như vậy bạn đã tìm được một “đối tượng” để đánh dấu từ mới “gainsay” bằng cách kết hợp đối tượng đó với chữ say – nói.
Một đặc điểm ưu việt của phương pháp ghi nhớ bằng kỹ thuật mnemonics là giúp bạn ghi nhớ một lượng lớn thông tin bằng một thông tin “đại diện” gần gũi với bạn.
Ví dụ như cấu trúc một đoạn văn cho bài luận nói lên quan điểm gồm bốn ý:
- Point – quan điểm của bạn về vấn đề đang nói đến.
- Reason – Lý do tại sao bạn nghĩ như vậy;
- Example – đưa ví dụ dẫn chứng;
- Point – Kết lại quan điểm của bạn đã nêu ra.
Nếu bạn cố gắng nhớ từng chữ trong cấu trúc như vậy sẽ không hiệu quả bằng cách kết hợp các chữ cái đầu tiên trong mỗi từ lại thành một từ: PREP (chuẩn bị).
Xem thêm: Kế hoạch học tiếng Anh mỗi ngày? Thời gian biểu học hiệu quả
Bằng cách này, mỗi lần bạn muốn phát biểu quan điểm cá nhân hoặc viết một đoạn văn về một vấn đề, bạn sẽ nhớ đến chữ “chuẩn bị” gồm các bước PREP: Point – Reason – Example – Point. Nói cách khác, bạn đã “nén” thông tin lại thành một “đối tượng” đơn giản, dễ nhớ và nhớ lâu hơn bằng những kỹ thuật của mnemonics.
Tuy nhiên không phải từ nào cũng có thể dễ dàng để tạo ra mnemonics, đặc biệt là khi bạn ngồi suy nghĩ một mình. Do đó, nếu học theo nhóm thì việc cùng nhau suy nghĩ sẽ nảy sinh được nhiều ý tưởng hay, làm cho mnemonics ấn tượng hơn, và cũng từ đây những từ vựng mới sẽ trở nên dễ nhớ hơn.
Không chỉ áp dụng cho việc ghi nhớ từ vựng, chúng ta còn có thể áp dụng bí kíp ghi nhớ từ vựng Mnemonics cho mọi thông tin mà mình cần ghi nhớ như danh sách đi chợ ngày hôm nay hoặc bảng tuần hoàn Hóa học, công thức Vật lý, định luật Toán học,…
4. Bộ năm phương pháp ghi nhớ từ vựng hiệu quả, nhanh chóng nhất
Chúng ta có năm bí kíp ghi nhớ từ vựng Mnemonics:
- Viết tắt & Đặt câu (Acronyms & Acrostics)
- Áp từ vựng vào đồ vật (Method of Loci)
- Xây dựng câu chuyện (Chaining)
- Thơ & âm nhạc (Music & Rhythm)
- Âm thanh tương tự (Linking words)
4.1. Phương pháp ghi nhớ từ vựng Viết tắt & Đặt câu (Acronyms & Acrostics)
Ví dụ:
Một ví dụ kinh điển của phần này chính là cách ghi nhớ các danh từ cần thêm /es/ cho dạng số nhiều.
Nếu phải ghi nhớ một chuỗi các âm cuối như: /x/; /o/; /s/; /sh/; /ch/; /z/ thì hẳn là quá học thuật, dài dòng và khó nhớ. Nhưng nếu bạn sử dụng các âm trên để sắp xếp và viết lại thành câu “Ông Sáu Chạy Xe SH Zởm” (Hack Não Ngữ Pháp) thì việc ghi nhớ sẽ trở nên dễ dàng và đơn giản hơn nhiều.
Ưu điểm: Đơn giản, ít tốn chất xám nhất để áp dụng, hiệu quả nhanh, lâu dài
Nhược điểm: Đôi khi mình sẽ bị nhầm lẫn giữa các từ có cùng âm đầu vì chỉ nhớ chữ cái đầu tiên
Cách thực hiện bí kíp ghi nhớ từ vựng Acronyms & Acrostics
- Bước 1: tự nghĩ 1 vài từ để gán cho từng chữ cái.
a – ăn, áo, ánh
b – bước, bảo, bay
c – sáo, sai, siêng
… - Bước 2: Xếp các từ cần ghi nhớ theo chiều dọc
- Bước 3: Sắp xếp lại chúng thành 1 cụm từ viết tắt
Cùng sáng tạo và thử nhiều vị trí khác nhau để tìm ra cách sắp xếp hợp lý nhất nha! - Bước 4 (có thể thêm): đặt 1 câu dựa trên bí kíp ghi nhớ từ vựng Acronyms & Acrostics
4.2. Phương pháp ghi nhớ từ vựng Sử dụng bản đồ (Method of Loci)
Ưu điểm của phương pháp ghi nhớ từ vựng Sử dụng bản đồ.
- Vận dụng một trong những khu vực mạnh mẽ nhất của não: khu vực ghi nhớ không gian ba chiều và định hướng.
- Giúp ghi nhớ danh sách dài, nhiều từ, cả khó cả dễ.
- Mình sẽ luôn nhớ rất tốt vị trí những đồ vật/ chỗ ngồi các bạn trong lớp…, nên phương pháp được sinh ra dựa trên nguyên lý dựa vào những điều thân quen này để ghi nhớ từ vựng.
Cách thực hiện bí kíp ghi nhớ từ vựng Method of Loci
- Bước 1: Chọn một địa điểm thân quen nhất với bản thân: nhà, phòng học, quán cà phê/ trà sữa thân quen
- Bước 2: Gắn từ cần nhớ vào trong các địa điểm đó.
Sau đó nhớ đến các địa điểm gây nổi bật với bạn (chỗ ngã rẽ mình hay quên, bà bán tăm dọc đường, đoạn tắc đường, …)
Dùng những từ vựng được cho để tả những điều nổi bật trên đường (bà bán tăm đội helmet, ngã rẽ có ông cầm micro hát,….) - Bước 3: Tưởng tượng bản thân bước đi ở địa điểm đó để nhớ lại.
Lần theo bước chân (xe), và nhớ đến các điểm nổi bật trên con đường, và thế là mình nhớ như in thứ tự và danh sách từ cần nhớ luôn.
4.3. Phương pháp ghi nhớ từ vựng Xây dựng câu chuyện (Link system)
Ví dụ:
Giả sử mình cần nhớ từ “shrub” (bụi cỏ), “hare”(thỏ rừng), “avocado”(quả bơ), “magician”(nhà ảo thuật)
Mình đặt câu: The hare jumped out of the magician’s hat, climbed on the shrub to reach the avocado. – (Con thỏ đã nhảy ra khỏi mũ của nhà ảo thuật, trèo lên bụi cây để hái bơ.)
Ưu điểm: Giúp người học hình dung ra một bức tranh về câu chuyện với những từ vựng cần ghi nhớ, vận dụng khả năng học qua hình ảnh của con người
Nhược điểm: Mất thời gian nghĩ ra bức tranh đó, có thể bị mắc về từ vựng để đặt câu
Nếu bạn chưa thể đặt một câu hoàn toàn bằng Tiếng Anh, thì bạn có thể tham khảo cách sáng tác truyện chêm trong bộ sách Hack Não 1500 và Hack Não Plus.
Cách thực hiện bí kíp ghi nhớ từ vựng Link system
- Bước 1: Tìm điểm tương quan, mối quan hệ giữa các từ vựng
Dựa vào nghĩa, mình gộp nhóm từ: hare – magician (nhà ảo thuật gia lấy con thỏ ra từ trong mũ), shrub – avocado (mình tưởng tượng quả bơ mọc trong bụi bụi cây) - Bước 2: Tạo thành câu với từng nhóm từ có liên quan
Mình đặt câu: The hare jumped out of the magician’s hat. The avocado is on the shrub. - Bước 3: Nhóm các câu thành một câu chuyện đầy đủ theo bí kíp ghi nhớ từ vựng Link system
Ta da!!! Gộp hai câu trên lại là mình có một bức tranh hoàn chỉnh, chứa đầy đủ các từ rồi!
4.4. Phương pháp ghi nhớ từ vựng Thơ & âm nhạc (Music & Rhythm)
Ví dụ:
Thầy giáo người người Mỹ, Fluency MC (Jason R. Levine), đã sáng tác một bài rap về các động từ bất quy tắc để giúp chúng ta vừa học Tiếng Anh, vừa thưởng thức âm nhạc. Nhờ bí kíp ghi nhớ từ vựng này, mà bảng từ vựng bất quy tắc đã đỡ nhàm chán hơn bao nhiêu đúng không cả nhà?
- Ưu điểm: Âm nhạc & thi ca chính là những điều dễ đi vào lòng người nhất, và hẳn là bạn sẽ nhớ lời bài hát của idol hơn lời giảng khô khan từ sách vở, từ trường lớp rồi.
- Nhược điểm: Đây là một trong những phương pháp khó áp dụng nhất, vì không phải từ nào cũng có thể áp dụng vào bài hát được.
- Cách thực hiện bí kíp ghi nhớ từ vựng Music & Rhythm:
Chúng ta sẽ dùng những bài hát mà mình đang thích trong hiện tại, biến tấu các từ vựng mình cần học theo giai điệu bài hát.
4.5. Phương pháp ghi nhớ từ vựng Âm thanh tương tự (Linking words)
Ví dụ:
Giả sử mình cần học từ “Helmet”
Nghe /ˈhelmɪt/ cứ như là “heo mệt” ấy, nên mình có thể biến thành câu: Con heo mệt vì phải đội mũ bảo hiểm.
Ưu điểm: Dễ dàng học từ mới dựa vào những từ quen thuộc trong ngôn ngữ mẹ đẻ của mình. Với cách này, bạn sẽ vận dụng khả năng của não bộ để liên tưởng tới các sự vật, sự việc, hình ảnh đi kèm khiến việc học Tiếng Anh trở nên thích thú.
Nhược điểm: Có thể tạo thành lối mòn cách đọc từ sai
Cách thực hiện bí kíp ghi nhớ từ vựng Linking words
- Bước 1: Mở từ điển (OALD), bật âm lên to rõ ràng
Mình thường chọn nguồn OALD vì đây là từ điển rất uy tín, và khi bật âm nghe như này, mình sẽ dễ liên tưởng đến các từ trong Tiếng Việt hơn. Mình thường thêm đủ các dấu huyền, ngã, sắc,….vào âm nghe được để tìm từ đồng âm. - Bước 2: Ghi lại cách đọc âm tiết dưới dạng âm Tiếng Việt
Ngay khi ý tưởng lóe lên, mình liền ghi lại ngay vào vở. - Bước 3: Đặt một câu sử dụng phiên âm Tiếng Việt và nghĩa của từ vựng đó
Chọn một văn cảnh cho từ đó, và biến nó thành câu hoàn chỉnh nào!
5. Lưu ý khi dùng phương pháp ghi nhớ từ vựng Mnemonics
Khi áp dụng phương pháp ghi nhớ từ vựng Mnemonics bạn hãy chú ý đặt câu thật ấn tượng, thật nổi bật, thường là những nội dung mang sự hài hước dí dỏm. Mục đích là để chúng ta dễ dàng ghi nhớ nhanh và nhớ được lâu.
Vậy nên, để phương pháp này thật sự hiệu quả nhớ đặt câu thật nổi bật. Tuy nhiên cũng đừng gắng gượng để cho hài hước hay nổi bật, quan trọng là làm cho bạn dễ nhớ hơn.
6. Luyện tập áp dụng phương pháp ghi nhớ từ vựng Mnemonics
Hãy thử vận dụng phương pháp vừa rồi cho các cụm từ sau nha:
- Nhóm từ chỉ phương hướng: North, South, East, West
(Xem gợi ý) North East West South = News - Thứ tự tính từ trong cụm danh từ: opinion – size – age – shape – color – origin – material – purpose
(Xem gợi ý) OPSASCOMP – Ông Sú ăn súp cua ông Mập phì - Nhóm từ sẽ có âm cuối là /s/ khi chuyển sang dạng số nhiều: /k/ /f/ /t/ /p/
(Xem gợi ý) Không phải tại Phương
Với phương pháp học từ vựng Mnemonics này, chắc chắn rằng vốn từ vựng của bạn sẽ cải thiện rõ rệt, bất kỳ công việc nào cũng cần sự chăm chỉ và kiên trì, bạn hãy thực hành ôn luyện trường xuyên để nâng trình của mình nhé! Thanhtay.edu.vn sẽ tiếp tục chia sẻ cho bạn những kiến thức bổ ích khác.
